Интервью с психологом Мавиле Мамутовой об эмоциональном интеллекте
Адамнынъ зекясы ольчениле бильгенини эр кес биледир, лякин сонъки вакъытларда алимлер адий зекядан гъайры дуйгъулы зекянынъ (эмоциональный интеллект) муимлиги акъкъында да айтып башладылар. Олар бу зекя адамнынъ аятында пек муим вазифе беджерип, аман-аман эр бир аят саасында иштирак эткенини бельгиледилер. Шунынъ ичюн, биз бу мевзунен меракъланып, бу акъта психолог, дуйгъулы зекя боюнджа коуч Мавиле Мамутованен субет эттик.
– Мавиле ханым, сизде эки алий тасиль (биринджиси – халкъара икътисадият, экинджиси – психология) олгъаныны билем. Насыл олды да, сиз бойле фаркълы сааларны сечтинъиз?
– Эльбет, эки бучукъ алий тасилим олгъаныны айтмакъ мумкюн. Халкъара икътисадият меним ичюн пек меракълы эди, бундан гъайры бу аилевий бир аньанедир, чюнки анам да – икътисадиятчы. Шу себептен, ильк эвеля бу ёнелишни сечтим. Студент олгъанымда бир халкъара яшлар тешкилятында чалышып башладым. Ве о тешкилятнынъ векиллери ичюн тренинглер кечирдим. Бир къач вакъыт ички тренер олып чалышкъан сонъ истидатларнынъ инкишафы боюнджа президент олдым. Бу ёнелиш догърудан-догъру психологиянен багълы эди. Мен адамларнынъ ресурсларыны бельгилеп, профиллер тизип, мотивация ве адаптациянен мешгъуль олып, айны вакъытта психология болюгинде окъуп башладым. Не ичюн эки бучукъ алий тасилим бар дедим? Чюнки Москвада чалышып башлагъан сонъ, бу ёнелишни даа Ломоносов адына Москва гуманитар университетинде де огренип башладым.
– Дуйгъулы зекя бу не демек? Бугунь о не къадар муим? Дуйгъулы зекя адий зекядан ненен фаркъ эте?
– Зекя – адамнынъ белли бир малюматны анъламасы, талиль этмеси ве файдалана бильмесинен багълы бир къабилиетидир. Зекя коэффициенти бу къабилиетлернинъ не дереджеде инкишаф эткенини косьтере. Дуйгъулы зекя акъкъында айтсакъ, бу да аман-аман онъа ошагъан бир шей олгъаныны къайд этмек истейим. Дугъуйлы зекя да адамнынъ белли бир малюматны огренип, талиль этмек къабилиетинен багълы, амма талиль эткен ве огренгенимиз малюмат дуйгъуларда булуна.
Дуйгъулар эр анги фаалиетимизде олгъаны ичюн, дуйгъулы зекя бир чокъ дигер меслеклер ичюн негиздир. Меселя, адамларнен багъ къурув чокъусы джеэттен дуйгъулы зекягъа таяна. Субетдешни анълав, онынъ дуйгъуларына догъру джевап берюв, онда догъру дуйгъуларны догъура билюв де дуйгъулы зекягъа багълыдыр. Халкъ огюнде чыкъыш япув, музакерелер, сатув, психология, коучинг ве даа бир сыра дигер фаалиетлер дуйгъулы зекянен багълыдыр…
Весиле МЕНУСМАН субетлешти
Девамы «Янъы дюнья»да №40(1682) 14.10.2022