Материал посвящён памяти участника ВОВ Исмаила Абжемилова
Эр бир къорантанынъ озь къараманы бар. Бизим къорантамызнынъ къараманы – Исмаил къартбабадыр. Онынъ яшайышы узун ве меракълы. Исмаил Абжемилов 1918 сенеси Багъчасарай тарафында, Черкез-Кермен коюнде догъды. Бабасынынъ ады Абжемиль, анасынынъ ады исе Алиме эди. Къоранталарында беш бала бар эди. 1926 сенеси къоранталары Мамашай коюне кочьти.
Исмаил къартбаба 1939 сенеси Кишинев шеэринде ордуда хызмет эткенде, Финляндия дженкине чагъырылды. Дженк биткенинен ордугъа къайтты. 1941 сенеси дженк башлагъан сонъ о немселерге къаршы дженклешти.
Айны шу йылы Исмаил къартбаба Бельцы шеэрининъ янында агъыр яраланды. Экинджи кере 1944 сенеси Одесса шеэрини азат эткенде яраланды. Атыджы дивизиясында булунып, минометчы вазифесини беджерип, Румынияны, Югославияны, Венгрияны, Чехословакияны, Польшаны азат этюв огърундаки урушларда иштирак этти.
Онынъ айткъанына коре, энъ агъыр урушлар Венгрияны азат этюв вакътында олды. Учюнджи яраланув янында мина патлагъанындан олды, о контузияланып, госпитальде булунды. Бу вакъиа 1944 сенеси декабрь айында олды. Эки афта Исмаил къартбаба бир шей дуймады ве эшитмеди. Амма, бунъа бакъмадан, джебэге къайтмагъа арзу этти.
Амма ниети ерине кельмеди, Гъалебе кунюни къартбаба госпитальде къаршылады. Сагълыгъыны тюзетмек ичюн, чокъ вакъыт керек олды. Бундан гъайры, Исмаил къартбаба ярамай хабер эшитти: бутюн къырымтатар халкъы озь Ватанындан сюргюн этильди.
Къырымтатар джебэджилерини де шу ерлерге ёлладылар. Къартбаба Ташкент виляетининъ Орта Чирчик районына тюшти. Мында о буюк къыйынлыкъларгъа огърады. Фермада ат бакъыджы олып чалышты. Биринджи куньлерден башлап, Исмаил къартбаба озь къорантасыны къыдырмагъа башлады. Комендант вакътында бу ишни беджермек пек агъыр эди.
1956 сенеси комендант режими лягъу этильди. Он йыллыкъ къыдырувлар мусбет нетиджеге кельди. Исмаилнинъ анасы дёрт баласынен Янгиюль шеэринде яшай эди. Бабасы энди ольди.
1951 сенеси о, Шефикъа деген къызгъа эвленди. Бу къорантада учь къыз ве бир огълан догъды.
Исмаил къартбаба Къырымгъа озь къорантасынен 1992 сенеси къайтты. Къурман районынынъ Борангъар коюнде эв сатын алып яшадылар.
Исмаил къартбаба 2022 сенеси январь 7-де 103 яшында вефат этти.
Исмаил къартбабамыз – бизим гъурурымыздыр. О, медаль ве орденлернен дефаларджа такъдирленген эди. Озь балалары ве торунларына яхшы тербие берди, бутюн омюр чалышты. Оны ватанпервер, ишкир, кулерюзьлю, джесюр инсан киби эр кес хатырлай.
Джемиль ТРУБАЧ
«Янъы дюнья» №26(1668) 8.07.2022