Интервью с психологом Заремой Ислямовой.
Адам аятында расткельген чешит меселелер себебинден теляшкъа огърай биле. Бир тарафтан адам ичюн табиий корюнген бу дуйгъу базыда сагълыкъкъа буюк зарар кетирип, даа муреккеп психологик проблемлер догъмасына себеп ола. Бойле алда базылары мустакъиль шекильде озьлерине ярдым этип оламагъанлары ичюн, психологларгъа мураджаат этмеге меджбур олалар.
Биз бу мевзунен меракъланып, психолог Зарема Ислямова иле субет эттик. Психолог теляшнынъ сагълыгъымызгъа кетирген зарары акъкъында айтып, адам мустакъиль шекильде оны насыл этип енъип олгъаныны анълатты.
Зарема Ислямова 2012 сенеси Таврия миллий университетининъ психология болюгини битирген. Шимди Ислям Терек районынынъ Бай Къоджа (Шубино) коюндеки окъутув-тербиелев комплексте педагог-психолог олып чалыша ве даима усталыкъ дерслери ве окъутув тренинглери кечирип, бу саадаки бильгилерини арттыра.
–Зарема ханым, адамда пейда олгъан теляш озюни насыл косьтере биле? О тедавийленмесе, башкъа психик проблемлерни чыкъара билеми? Теляшнынъ эр анги корюнишинде психолог я да психотерапевтке мураджаат этмек шартмы?
– Башта бир теляш – ички психологик кергинлик олгъаныны къайд этмек истер эдим. Бу тышкъы дюньяда олып кечкен адиселерге психикамызнынъ бутюнлей табиий бир реакциясыдыр. Амма теляшнынъ неден пейда олгъаныны эр кес де анълап оламай. Базыда теляш эмиетсиз бир адиселер себебинден пейда ола, лякин теляшнынъ эсас себеби бу дегиль. Бойле алларда ишке психолог кирише. О, детектив киби, къат-къат дуйгъу ве адиселерни огренип, адамгъа ярдым этмеге тырыша.
Теляш озюни фаркълы тарзда косьтере биле, эр шей адамнынъ синъир системи ве генетикасына багълы. Сонъки вакъытта алимлер арасында инсан – ичтимаий дегиль де, чокъча биологик махлюкъ олгъаныны исбат эткенлер бар. Яни эр шей биологиягъа багълы ве теляшкъа олгъан реакциямыз да, ичимизде олгъан биологиянен догърудан-догъру багълыдыр.
Теляш озюни фаркълы тарзда косьтере ве атта адамгъа кедер эткен вахимий уджюмлерге (панические атаки) кетире биле. Бундан гъайры теляш менфий ичтимаий арекетлерге кетирген неврозгъа чевирильмеси мумкюн. Бу арекетлер этрафтакилерни асабийлендирип, неврозгъа огърагъан адамгъа яшамагъа кедер эте.
Бу эснада бир мисаль кетирейим. Неврозгъа огърагъан бир бухгалтер пациентим озюнинъ малиевий джедвеллерини онар сефер тешкерип, бунъа пек чокъ вакъыт сарф эте эди. Яваш-яваш бу невроз вахимий уджюмлерге чевирилип, атта беденине де тесир этип башлады…
ДЕВАМЫ ГАЗЕТАДА
Весиле МЕНУСМАН субетлешти
«Янъы дюнья» №17(1659) 6.05.2022
Подробности подписки