Интервью с офтальмологом Айше Чураевой.

 

Козь — адамнынъ беш дуюв мучелеринден бири сайыла. Этрафымыздаки алемнинъ докъсан файызыны инсан шу муче ярдымынен идрак эте. Шу себептен, козь сагълыгъы бизлер ичюн не къадар муим олгъаныны анъламакъ керекмиз.

Джемиетнинъ дикъкъатыны козь сагълыгъы меселелерине джельп этмек ичюн, Бутюндюнья сагълыкъ сакълав тешкиляты октябрь 14-те «Дюнья козь къарувы куню»ни къайд этмек къарарына кельди. Биз де бу мунасебет иле яш офтальмолог Айше Чураева иле субетлешип, энъ чокъ расткелинген козь хасталыкълары, COVID-19-нынъ козьге менфий тесири акъкъында огрендик.

Айше эким 2019 сенеси С. И. Георгиевский адына Къырым девлет тиббият университетинде «Терапия» болюгини битирди. «Дёртюнджи курс студенти олгъанымда «Козьлер — адам рухунынъ кузьгюсидир» деген ибарени эшитип, офтальмология зенаатына мефтюн олдым», — дей эким. Бойлеликнен, 2021 сенеси Айше «Офтальмология» болюгинде ординатураны битирип, Н. А. Семашко хастаханесинде чалышып башлады. Бугунь де о анда чалыша, офтальмология боюнджа бильги ве теджрибесини арттырмакъны девам эте.

Айше ханым, козь экимине тек бир де-бир раатсызлыкъ олса мураджаат этмек керекми, я да козьлер агъырмаса да, вакъты-вакътынен корюлип турмакъ зарурмы?

         — Козь экимине эр кес, козь сагълыгъына шикяетлер олса да, олмаса да мураджаат этмек керек. Эр бир башкъа эким киби мен де: «Озь сагълыгъымыз озь элимиздедир», –дейим. Шу себептен, козь сагълыгъынызнынъ алыны бильмек ичюн, йылда энъ олмагъанда бир кере козь экимине козьлеринъизни бакътырмакъ керексинъиз. Козьлеринъизге шикяет этсенъиз, я да белли бир хасталыкъларынъыз олса, мытлакъа экимге барынъыз. О, козьлеринъизни тешкерген сонъ козь экимине даа не къадар къатнамакъ керек оладжагъынъызны там бельгилеп айтыр.

Козьге шикяет эткенлернинъ сайысы шимди вира чокълаша, дейлер…

— Теэссюф ки, козь хасталыкълары олгъан пациентлернинъ сайысы токътамай арта. Бу эснада энъ сыкъ расткельген диагнозлар миопиядан (узакъча месафеден коре бильмеюв) башлап, глаукомагъа къадардыр. Аслында бойле хасталыкъларнен эр кунь къаршылашамыз. Чюнки офтальмологик хасталыкълар экилемджи (вторичны) олып, эсас хасталыкъларнынъ озюне хас ифадесидирлер. Шекер диабети, юксек къан басымы ве бир талай башкъа хасталыкълары олгъан адамлар мытлакъа козь экимине де бакътырылмакъ кереклер.

Козь хасталыгъынен чекишкен инсанлар арасында йыл-йылдан яшларнынъ сайысы арткъаны догърумы?

— Эбет, козь хасталыкълары яшара, миопиягъа огърагъан балаларнынъ сайысы кет-кете чокълаша. Бугунь дюньяда 1,4 млрд адам бу хасталыкънен чекише…

ДЕВАМЫ ГАЗЕТАДА
Весиле МЕНУСМАН субетлешти
«Янъы дюнья» №40(1630) 15.10.2021

Добавить комментарий