Статья посвящена книге Евгения Маркова «Очерки Крыма»
Сюргюнлик ерлеринде Къырым акъкъында бир де-бир тарихий, джогърафик я да башкъа меракълы ве файдалы малюмат тапып окъумакъ пек къыйын бир меселе олгъаныны уйкен несиль юртдашларымыз пек яхшы билелер. О заманлары базы якъынларымыз Ешиль адагъа ёллары тюшкенде андан «Къырымнынъ туристик харитасы»ны я да «Спутник краеведа» адлы китапчыкъны кетирип эдие эткенде къуванчымыздан башымыз кокке ете эди. Амма Ватан асретинен яшагъанымыз о йылларда барып да элимизге Евгений Марковнынъ (1835-1903) мешур «Очерки Крыма» китабы тюшсе, бизим ичюн бир муджизе олып корюнир эди.
Сёз келими, мен яшагъаным Ташкент виляетиндеки Ангрен шеэринде, бильгениме коре, тек бир къорантада шу аджайип китап сакъланмакъта эди ве оны тек шеэримизнинъ тешеббюсчи группасынынъ тевсиеси иле бир къач куньге окъумакъ ичюн алмагъа мумкюн эди.
Дейджегим, мезкюр китапны ачып окъуп башлагъанынънен санки бир тылсымлы дюньягъа барып тюшесинъ. О тылсымлы дюньяда исе ана-бабаларымыз, къартана-къартбабаларымыздан эр кунь эшиткенимиз севимли юртумыз Къырымнынъ манзаралары, шеэр ве койлерининъ, дагъ-къаяларынынъ, озен ве голлерининъ къадимий адларыны корип, халкъымыз акъкъында, онынъ табиаты, адетлери хусусында биз эшитмеге алышмагъанымыз татлы хош сёзлерни окъуп, дюньяда инсаф, инсаниетлик олгъанына къайтадан инанып башлай эдик…
Буны керчек олгъаныны анъламакъ ичюн аслында учь буюк къысымдан ибарет олгъан «Очерк»лернинъ мундериджесине къыскъа бир назар ташласакъ етерлидир. Беш юз саифеден арткъач олгъан китапнынъ къарар эсабынен 2/3 къысмында муэллиф окъуйыджыларына Къырымнынъ ерли халкъыны, яни къырымтатарларны таныта, онынъ тарихы, медениети ве турмушыны тафсилятлы суретте тасвирлей…
Айдер ЭМИРОВ
ДЕВАМЫ ГАЗЕТАДА
«Янъы дюнья» №34(1624) 3.09.2021