Материал посвящен появлению приложения в интернете, выполняющего функцию словаря и его создателю – студенту КФУ Айдеру Адживапову.
Весиле МЕНУСМАН
Эвеллери адам бир де-бир тильде бильмеген сёзнинъ терджимесини чокъча лугъатлардан алып огрене эди, бугуньде исе бильхасса яшлар ичюн бойле лугъатларнынъ функциясыны Интернетте пейда олгъан илявелер беджерелер. Бу илявелерде керекли сёзнинъ терджимесини тапмакъ да тез ола. Адам истеген сёзюни язып, бир къач сание ичинде онынъ терджимесини ала.
Бахтымызгъа, тилимизнинъ келеджегине лякъайд бакъмагъан, онынъ да бугуньки куньде интернет аланында олмасынынъ муимлигини анълагъан адамлар сёзлерни къырымтатар тилинден рус тилине, рус тилинден къырымтатар тилине терджиме этиджи илявелерни ишлеп чыкъкъан эдилер. Якъында бойле илявелернинъ даа бири пейда олды. Бу – «Лугъатчыкъ» илявесидир. Оны Къырым федераль университетининъ къырымтатар ве шаркъ филологиясы факультетинде арап тили ве эдебиятыны огренген Айдер Адживапов ишлеп чыкъкъан.
«Лугъатчыкъ» эвельдже чыкъкъан лугъатлардан озюнинъ бир чокъ хусусиетлери боюнджа фаркълана. Янъы лугъатта сёзлернинъ грамматик шекиллери бериле ве бу сёзлер грамматик категорияларгъа коре тюрлене.
– Меселя, «япмакъ» сёзюни алсакъ, бу фиильнинъ вакъытлары ве мейиллери де косьтериле. Бундан гъайры бу сёзден япылгъан сыфатфииль де бериле. Яни бир сёзге даа 70-ге якъын сёз къошула. Илявенинъ бойле функциялары саесинде бугуньки куньде бу энъ буюк къырымтатарджа-русча ве русча-къырымтатарджа лугъат сайыла биле.
Бундан гъайры адам бир де-бир сёзни белли бир грамматик шекильде язса, лугъат, эписи бир, онынъ терджимесини де бере…
…
ДЕВАМЫНЫ «ЯНЪЫ ДЮНЬЯ»ДА ОКЪУНЪЫЗ
«Янъы дюнья» №47(1585) 27.11.2020