В последней части материалаЭки дефа Къараман” (“Дважды герой“) известный писатель и публицист Аблязиз Велиев приводит цитаты известных современников о жизни и героическом пути военного лётчикааса, Дважды Героя Советского Союза Аметхане Султане. Материал дан в связи с наступающим 100-летием Героя.

Читать предыдущую часть 

Аблязиз ВЕЛИЕВ

 Э.В. Елян — Советлер Бирлигининъ Къараманы, СССРде нам къазангъан сынавджы-учуджы, сестен тез учкъан биринджи Ту—144 ёлджулар ташув учакъынынъ командири:

— Аметхан ойле бир учуджы эди ки, насыл бир ишке тутунмасын, онынъ элинден эр шей келе эди. Бойле экинджи бир сынавджы-учуджы мен де бильмейим,  башкъалары да бильмейлер.

С.Н. Анохин — Советлер Бирлигининъ Къараманы, СССРде нам къазангъан сынавджы-учуджы:

— Озюмнинъ бутюн учуджылыкъ омюримде тап бу дереджеде джумерт истидаткъа малик олгъан башкъа бир учуджыны корьмедим. Аметхан янъы машиналарнынъ ич биринден къоркъмай эди.

А.В. Ворожейкин — Советлер Бирлигининъ эки дефа Къараманы, авиация генерал-майоры:

— Немселер: «Ахтунг! Ахтунг! Авада Аметхан Султан!» деген тенбиени эшиткенде, шашмалап башлай ве чаресини тапып, онынънен расткелишмемеге тырыша эдилер.

Аметхан Султан акъкъында чокъ язылды ве даа чокъ языладжакътыр, чюнки онынъ парлакъ аяты, мисли корюльмеген къараманлыкълары, онынъ эфсаневий ады тиллерде дестан олды.

В.Д. Лавриненков — Советлер Бирлигининъ эки дефа Къараманы, авиация генерал-полковниги, Аметхан Султан хызмет эткен 9-нджы гвардиялы авиаполкнынъ командири:

— Аметхан къарардан зияде джесюр ве инсаниетли йигит. О, шахсен меним озюмни чокъ керелер ава дженкинде олюмден къуртарды. О, Сталинград джебэсинде адсыз-эсапсыз урушларда иштирак этти ве эр сеферинде енъип чыкъты.

П. Головачёв — Советлер Бирлигининъ эки дефа Къараманы, авиация генерал-майоры, Аметханнынъ дженк аркъадашы:

— Аметхан урушта ич бир шейден къоркъмай, къарарсыз джесюр ве батыр эди. Айны заманда Аметхан айыныкъ, акъыллы, эсапкяр бир урушчы эди, урушны озь файдасына нетиджелейджек энъ догъру къарарны бир аньде тапмагъа бильген бир адам эди.

Ю.А. Гарнаев — Советлер Бирлигининъ Къараманы, СССРде нам къазангъан сынавджы-учуджы.

— Аметхангъа теджрибе оларакъ катапульт курсюсини сынамакъ вазифеси берильди. Атув механизмининъ цилиндри сынавджы парашютчини котерип атаяткъанда патлады, якъарлыкъ бакыны тешти. Бензини кабина ичине акъты. Янгъын чыкъып учакъ патлайбиле. Ойле исе де Аметхан татлы джанындан айрыладжагъына бакъмай, учакъны ерге эсен-аман къондурды, аркъадашы ве учакъыны телеф олмакътан къуртарды.

Г.М. Шиянов — Советлер Бирлигининъ Къараманы, СССРде нам къазангъан сынавджы-учуджы:

— Аметханнынъ терджимеиалы текрарланмаз бир шейдир. Бойле инджеликлерни тенъештирюв саесинде анъламакъ мумкюн, дейлер. Лякин Аметханны ич кимсенен тенъештирмек мумкюн дегиль. Онда эр шей: иш услюби де, ишке тутунувы да озюне коре эди.

Амет Мефаев — къырымтатар шаири:

Аметхан,

Ватандашым, гъурурым.

Эвалла, сынмаз къанатларынъа!

Ал, санъа бахшыш бу йырым, —

Санъа ве сафдашларынъа!

Добавить комментарий