В третьей части материала “Эки дефа Къараман” (“Дважды герой”) известный писатель и публицист Аблязиз Велиев рассказывает о жизни и героическом пути военного лётчика-аса, Дважды Героя Советского Союза Амет-хане Султане. Материал в связи с наступающим 100-летием Героя.
Аблязиз ВЕЛИЕВ
«Красный Крым» газетасынынъ айны шу санында «Сталин къарталы — Къарамангъа шан-шерефлер!» деген, шахсен Аметхангъа багъышлангъан ашагъыдаки макъале басылгъан:
«Кырымтатар халкъынынъ тарихы севимли Ватанына садыкъ олгъан озь огъланларынынъ пек чокъ къараманане джесюрликлерини биле.
Халкъ бахты ичюн куреште озюни шуретлендирген халкъ къараманлары — Эдиге ве Чора батырны хатырланъыз. Оларнынъ шанлы ишлери аля бугунь халкъ анъында яшай.
Озь омюрини къырымтатар халкъынынъ эйиаллыгъына багъышлагъан йигит Азамат огълу Алимни хатырланъыз.
Къараман эдждатларымызнынъ шан-шурети бизлерни шимди де ильхамландыра.
Совет халкъынынъ немсе баскъынджыларына къаршы алып баргъан Улу Ватан дженкинде бинълернен къырымтатар йигитлери иштирак этелер.
Олардан бири къырыджы авиациянынъ гвардиялы капитаны, къырымтатар батыры Аметхан Султандыр. Онъа СССР Юкъары Шурасы Президиумынынъ 1943 сенеси август 24-теки Ферманынен Советлер Бирлигининъ Къараманы унваны берильди.
Аметхан Султан фашист баскъынджыларына къаршы куреште акърансыз къараманлыкъ ве джесюрлик кесьтерди. Улу Ватан дженкининъ ильк куньлеринден башлап къоркъу бильмез къартларымыз озь достларынен бирликте Ватанымызнынъ шан-шерефи ве мустакъиллиги ичюн куреште 40-тан зияде немсе учакъыны ёкъ этти. Таганрог ичюн куреште о 11 душман учакъыны шахсен озю ёкъ этти.
Алупка шеэринде дженюбий ялынынъ кунеш нурлары астында догъып оськен джесюр йигит, татар халкъынынъ бахты ичюн курешкен Аметхан Султан озюнинъ къараман эдждатларынынъ садыкъ девамджысыдыр.
Советлер Бирлигининъ Къараманы Аметхан Султангъа шан-шерефлер! Улу Ватан дженкининъ къараманларына шан-шерефлер!»
Газетанынъ айны шу санында ВКП(б) Къырым область комитетининъ кятиби В. Булатов, Къырым АССР Юкъары Шурасы Президиумынынъ Реиси А. Менбариев ве Къырым АССР Совнаркомынынъ реиси И. Сейфуллаевнинъ Аметхан Султангъа Советлер Бирлигининъ Къараманы унваны берильгени мунасебетинен ёллагъан тебрикнамелери де басылгъан.
Сталинград джебэсинде эки тарафтан миллионларнен джанлы къувет, бинълернен танк ве учакълар, чокътан-чокъ дигер арбий техника топланды. Дженкнинъ такъдири чокъ джеэттен бу ердеки вазиетке багълы оладжакъ эди. Иште бойле месулиетли девирде Аметхан Султан хызмет эткен полкны да Сталинградгъа ёллайлар. Совет учуджылары пек буюк зорлукъларгъа къалсалар да бу ерде кутьлевий къараманлыкъ нумюнелерини косьтердилер. Аметхан Сталинград кокюнде косьтерген усталыгъы, къараманлыгъы ве джесюрлигинен пек чокъларыны айретте къалдырды.
Секизинджи ава ордусынынъ команданы генерал Хрюкиннинъ тешеббюсинен Сталинград якъынларында аслар полкы мейдангъа кетириле. Бу полккъа тюшмек ичюн энъ аздан душманнынъ беш учакъыны урып тюшюрмек керек эди. Аметхан бу полккъа биринджилер сырасында тюше. Чюнки онынъ эсабында баягъы чокъ урып тюшюрильген учакъ бар эди. Чокъкъа бармадан Аметханны эскадрильягъа командир тайин этелер…
ДЕВАМЫНЫ «ЯНЪЫ ДЮНЬЯ»ДА ОКЪУНЪЫЗ